Διαβήτης και Οφθαλμός

Τι είναι;

Στο ανθρώπινο σώμα έχουμε μία ορμόνη, την ινσουλίνη που ρυθμίζει τα επίπεδα γλυκόζης στο αίμα. Ανεπαρκής έκκριση ή επεξεργασία της από το σώμα μας μπορεί να οδηγήσει σε επίπεδα γλυκόζης παραπάνω από το φυσιολογικό. Στην παθολογική αυτή κατάσταση έχουμε μία συστηματική νόσο, το Σακχαρώδη Διαβήτη με σημαντικές επιπτώσεις στον οφθαλμό.

Τι προκαλεί ο Διαβήτης στα μάτια μας;

Οι ασθενείς με διαβήτη ενδέχεται να παρουσιάσουν σημαντικά προβλήματα στα μάτια τους, όπως:

• Διαβητική αμφιβληστροειδοπάθεια - με σημαντική μείωση της όρασης
• Καταρράκτη (Συχνότερα και σε μικρότερη ηλικία)
• Γλαύκωμα (Αυξημένη πίεση οφθαλμού με βλάβη στο οπτικό νεύρο)
• Ισχαιμική οπτική νευροπάθεια (Σοβαρότατη - μη αντιστρέψιμη - βλάβη του οπτικού νεύρου)

Συχνά επίσης ο διαβητικός ασθενής επισκέπτεται τον Οφθαλμίατρο για επεισόδια παροδικής θόλωσης της όρασης του, για «μυγάκια» ή για χρόνια ενοχλήματα σχετιζόμενα με το πρόσθιο τμήμα του οφθαλμού.

Τι είναι η Διαβητική αμφιβληστροειδοπάθεια;

Η διαβητική αμφιβληστροειδοπάθεια είναι μία σοβαρότατη επιπλοκή του διαβήτη στο βυθό του ματιού μας, που εμφανίζεται μετά από περίπου 8 με 12 χρόνια αυξημένης γλυκόζης στο αίμα. Η πρώτη φάση της νόσου είναι η αμφιβληστροειδοπάθεια υποστρώματος που χαρακτηρίζεται από «διαρροή» και μικρές αιμορραγίες απο τα αγγεία του βυθού (εικ. 2).

Η φάση αυτή μπορεί να συνοδεύεται και από σημαντική μείωση της όρασης εάν οι αιμορραγίες εμφανιστούν στην ωχρά που είναι υπεύθυνη για την κεντρική μας όραση.

Στη συνέχεια εμφανίζεται η παραγωγική αμφιβληστροειδοπάθεια όπου η εκτεταμένη ισχαιμία οδηγεί στη δημιουργία «εύθραστων» νέων παθολογικών αγγείων (εικ. 3) που μπορεί να οδηγήσουν σε αιμορραγία υαλοειδούς, αποκόλληση ή και νεοαγγειακό γλαύκωμα. 

Πως αντιμετωπίζεται η διαβητική αμφιβληστροειδοπάθεια;

Η διαβητική αμφιβληστροειδοπάθεια αντιμετωπίζεται με:

• Απλή παρακολούθηση στην αρχή (με ή χωρίς ειδικές εξετάσεις π.χ. φλουραγγειογραφία, OCT)
• Laser σε οίδημα της ωχράς ή σε νεοαγγεία
• Ενέσιμες θεραπείες με εξαιρετικά αποτελέσματα
• Χειρουργείο σε προχωρημένο στάδιο αιμορραγίας ή αποκόλλησης

Τι πρέπει να κάνει ο διαβητικός ασθενής;

Η πρώτη φροντίδα του ασθενή είναι να ρυθμίσει το σάκχαρό του με τη βοήθεια ειδικού διαβητολόγου.Στη συνέχεια πρέπει να επισκέπτεται τον οφθαλμίατρο κάθε χρόνο για βυθοσκόπηση και γενικότερο οφθαλμολογικό έλεγχο. Οι επανεξετάσεις καθορίζονται από τον οφθαλμίατρο και εξαρτώνται από τα ευρήματα του ετήσιου ελέγχου.

Ο μη ρυθμισμένος διαβήτης έχει καταστροφικά αποτελέσματα με το χρόνο, επιβαρύνοντας τα περιφερικά νεύρα, τα αγγεία των νεφρών, της καρδιάς, του εγκεφάλου και βέβαια των οφθαλμών. Η προληπτική όμως εξέταση βοηθά τον Οφθαλμίατρο σε συνεργασία με το Διαβητολόγο να διατηρήσουν την κατάσταση σταθερή - με καλή ποιότητα ζωής για τον ασθενή - αλλά και να παρέμβουν εγκαίρως όπου και όταν χρειάζεται.

Digital content is courtesy of Alcon Iberia
Digital content: Credit to National Eye Institute, National Institutes of Health.